Dự báo La Nina sẽ tái xuất vào cuối năm nay, điều này làm dấy lên mối quan ngại về dịch bệnh đốm trắng trong cộng đồng người nuôi tôm. Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho hay, hiện tượng ENSO đang ở trạng thái trung tính nhưng có xu hướng chuyển dần về pha lạnh. Cụ thể, nhiệt độ mặt nước biển khu vực Nino 3.4 đã thấp hơn trung bình nhiều năm khoảng -0,3°C trong tuần đầu tháng 10/2024. Dự báo, từ tháng 11/2024 đến tháng 1/2025, ENSO có thể bước vào trạng thái La Nina với xác suất 60-70%.

Dự báo về La Nina sắp xuất hiện cuối năm nay đã khiến người nuôi tôm và các doanh nghiệp ngành tôm không khỏi lo lắng. TS Hồ Quốc Lực, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Sao Ta, cho biết, năm nay thời tiết diễn biến thất thường, và nếu La Nina quay lại, khí hậu sẽ thêm phần khắc nghiệt, với nhiệt độ xuống thấp. Khi nhiệt độ giảm, các loại virus gây bệnh trên tôm, đặc biệt là virus đốm trắng, có điều kiện để sinh sôi.

Năm 2014, sự xuất hiện của La Nina đã làm nhiệt độ tại các tỉnh ĐBSCL giảm đột ngột. Tháng 4 vẫn còn cảm giác lạnh như ở Đà Lạt. Các chủ trại tôm khi ấy đã phải chuẩn bị mền và áo ấm cho công nhân làm việc ban đêm để kiểm tra tôm.

Dù người lao động được bảo vệ, nhưng tôm trong ao lại khó tránh khỏi rủi ro. La Nina đã làm nhiệt độ ban đêm tại ĐBSCL xuống quá thấp, khiến virus đốm trắng phát triển mạnh vào năm 2014. Ông Lực hồi tưởng lại, virus đốm trắng năm ấy lan rộng khiến tôm chết hàng loạt, và các chủ trại không dám thu hoạch số còn lại vì sợ lây lan thêm. Giải pháp lúc đó là xử lý ao nuôi bằng hóa chất, tiêu diệt toàn bộ tôm trong ao, đợi hai tuần để vệ sinh lại rồi mới tiếp tục thả nuôi.

Với tình hình La Nina có thể trở lại vào cuối năm nay, người nuôi tôm đang e ngại khi phải quyết định thả giống mới. Trước tình hình này, ông Hồ Quốc Lực cho rằng, cần xây dựng kế hoạch phòng ngừa dịch bệnh khi nhiệt độ xuống thấp, đặc biệt là đối phó với bệnh đốm trắng để hạn chế thiệt hại.

Ông Nguyễn Văn Long, Cục trưởng Cục Thú y, chia sẻ rằng bệnh đốm trắng hiện là mối đe dọa lớn nhất đối với tôm nuôi năm nay. Tính đến đầu tháng 10, đã có hơn 1.400 ha tôm nhiễm bệnh. Tuy bệnh đốm trắng đã xuất hiện từ lâu nhưng vẫn chưa có vắc xin phòng ngừa hiệu quả. Vì thế, người nuôi tôm phải chú trọng vào việc quản lý môi trường ao nuôi và chọn lọc giống để phòng bệnh hiệu quả.

Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản II khuyến cáo rằng, trước khi thả giống, nông dân cần cải tạo ao nuôi kỹ lưỡng và loại trừ giáp xác để hạn chế nguy cơ lây lan bệnh đốm trắng. Đồng thời, cần lựa chọn giống tôm khỏe mạnh, đảm bảo sạch bệnh từ những nhà cung cấp có uy tín.

Người nuôi cũng nên tuân thủ nghiêm các nguyên tắc an toàn sinh học, giám sát chất lượng nước thường xuyên, và sử dụng vi sinh để cải thiện chất lượng nước. Việc bổ sung Vitamin C, β-Glucan, và MOS cũng góp phần tăng cường hệ miễn dịch cho tôm. Ngoài ra, việc tuân thủ thời vụ thả nuôi đóng vai trò quan trọng trong phòng bệnh đốm trắng. Theo các kinh nghiệm lâu năm, nuôi tôm trái vụ có nguy cơ bệnh đốm trắng cao hơn so với nuôi đúng vụ.

Hiện tại, khu vực phía Nam đang ở giai đoạn nuôi trái vụ và đối diện với lượng mưa lớn, làm tăng khả năng tôm nhiễm bệnh. Do đó, nếu nông dân muốn thả tôm vào cuối năm, nên chờ đợi khi thời tiết ổn định và áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp phòng bệnh để giảm thiểu rủi ro.