Để có được vụ nuôi tôm thành công, việc hiểu rõ các giai đoạn phát triển của ấu trùng tôm thẻ chân trắng là vô cùng quan trọng. Kiến thức này giúp người nuôi tôm kiểm soát tốt hơn quá trình sinh trưởng của tôm, từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất.

Ấu trùng tôm thẻ chân trắng là gì?

Ấu trùng tôm là gì? Ấu trùng tôm thẻ chân trắng là giai đoạn đầu tiên sau khi nở từ trứng, với hình thái hoàn toàn khác biệt so với con trưởng thành. Trong giai đoạn này, ấu trùng có đặc điểm về hình dạng và tập tính khác hẳn so với con non và con trưởng thành. Qua một khoảng thời gian phát triển nhất định, tùy thuộc vào đặc tính của từng loài, chúng sẽ trải qua quá trình biến đổi để trở thành con post (con giống).

Các giai đoạn ấu trùng tôm thẻ chân trắng

Quá trình phát triển của ấu trùng tôm thẻ chân trắng từ trứng đến giai đoạn hậu ấu trùng (Postlarvae) của tôm thẻ chân trắng (Penaeus vannamei) bao gồm 4 giai đoạn chính.

• Nauplius: Sau khi được thụ tinh, trứng mất khoảng 10-12 giờ để nở thành Nauplius. Giai đoạn này kéo dài 1,5 ngày và trải qua 6 lần phát triển.
• Zoea: Tiếp theo là giai đoạn Zoea, diễn ra trong khoảng 3-5 ngày.
• Mysis: Giai đoạn này kéo dài từ 4-5 ngày, với nhiều sự thay đổi về hình thái.
• Postlarva: Đây là giai đoạn hậu ấu trùng, diễn ra trong 9-10 ngày, chuẩn bị cho sự chuyển đổi

Ấu trùng tôm thẻ chân trắng được nuôi trong môi trường có nhiệt độ dao động từ 26°C đến 32°C, độ pH từ 8,2 đến 8,6, độ mặn trong khoảng 26‰-32‰ và mực nước đạt độ sâu từ 0,8m đến 1m. Mật độ nuôi ấu trùng phù hợp nhất là 100-150 Nauplius/lít, với hệ thống sục khí hoạt động liên tục để đảm bảo điều kiện sống tối ưu.

Tôm thẻ chân trắng tăng trưởng nhanh chóng thông qua quá trình lột xác lớp vỏ cứng bên ngoài. Càng phát triển nhanh, số lần thay vỏ càng nhiều. Trong chu kỳ phát triển từ Nauplius đến Postlarva, kéo dài khoảng 11,5 ngày, ấu trùng trải qua khoảng 20-22 lần lột vỏ.

Tôm mẹ bắt đầu đẻ trứng sau vài ngày hoặc thậm chí vài tuần kể từ khi giao vĩ. Trong quá trình này, chúng vừa bơi vừa đẻ, trộn lẫn trứng với tinh trùng để thụ tinh. Một con tôm mẹ có thể đẻ từ 100.000 đến 200.000 trứng. Sau khi trứng nở, ấu trùng trải qua nhiều giai đoạn phát triển khác nhau trước khi bước vào chu kỳ sinh trưởng mới.

>>> Refer to: White shrimp is what? Detailed overview about white shrimp-standard

Giai đoạn Nauplius (Nau)

Theo vòng đời, giai đoạn phát triển của ấu trùng tôm thẻ chân trắng, đầu tiên bắt đầu từ lúc Tôm bố mẹ sau khi giao vỉ và được thụ tinh khoảng 10-12 giờ, trứng sẽ nở thành Nauplius. Ban đầu, Nauplius không cử động trong khoảng 30 phút, sau đó bắt đầu bơi lội và dễ bị thu hút bởi ánh sáng. Ở giai đoạn này, chúng trải qua 4 lần lột xác, mỗi lần kéo dài khoảng 7 giờ. Tuy nhiên, theo các nhà nghiên cứu sinh học Đài Loan, giai đoạn Nauplius thực chất bao gồm 6 giai đoạn phát triển.

Trong suốt giai đoạn này, Nauplius không cần được cung cấp thức ăn, vì chúng sử dụng năng lượng từ bọc noãn hoàng có sẵn để duy trì sự sống và phát triển.

Giai đoạn Zoea (Zoea)

Sau khi hoàn thành giai đoạn Nauplius, ấu trùng Nau bước vào giai đoạn ấu trùng tôm thẻ chân trắng – Zoea. Khác với Nauplius, vốn bơi từng đợt ngắt quãng, Zoea di chuyển liên tục. Nếu như Nauplius sử dụng năng lượng từ bọc noãn hoàng để duy trì sự sống, thì Zoea bắt đầu cần được cung cấp thức ăn, chủ yếu là các phiêu sinh vật, đặc biệt là tảo khuê.

Trong giai đoạn này, Zoea trải qua 2 lần lột xác, với tổng thời gian kéo dài khoảng 5 ngày, mỗi lần thay vỏ mất khoảng 36 giờ.

Giai đoạn Mysis (Mys)

Khi kết thúc giai đoạn Zoea, ấu trùng tôm thẻ chân trắng chuyển sang giai đoạn Mysis. Trong giai đoạn này, ấu trùng trải qua ba cấp độ phát triển. Mỗi cấp độ kéo dài khoảng 24 giờ, và toàn bộ giai đoạn này diễn ra trong vòng 3 ngày trước khi ấu trùng phát triển thành Postlarvae.

Khác với Zoea thường di chuyển gần mặt nước, Mysis lại có xu hướng bơi xuống sâu hơn, với kiểu di chuyển đặc trưng: đuôi đi trước, đầu theo sau.

Giai đoạn Postlarvae (Post)

Trong giai đoạn Postlarvae, ấu trùng tôm thẻ chân trắng đã phát triển đầy đủ các bộ phận đặc trưng của loài, nhưng sắc tố cơ thể vẫn chưa hoàn thiện, và nhánh trong của anten 2 vẫn chưa kéo dài.

Postlarvae trở nên hoạt bát, nhanh nhẹn và chủ động hơn. Thức ăn chính của chúng trong giai đoạn này là các động vật phù du như Artemia, Copepoda, hay ấu trùng của các loài giáp xác. Điều quan trọng cần lưu ý là Postlarvae có xu hướng ăn mồi sống, vì vậy nếu nguồn thức ăn như Artemia không được cung cấp đủ, chúng có thể chuyển sang ăn thịt đồng loại.

Tuổi của ấu trùng Postlarvae được tính theo số ngày. Ở giai đoạn đầu, chúng sống trôi nổi trong nước, nhưng từ PL3 trở đi, chúng dần chuyển xuống sống ở đáy. Đến khoảng PL9-PL10, Postlarvae hoàn toàn thích nghi với môi trường sống đáy.

Vì sao ấu trùng tôm phải lột xác nhiều lần

Trong giai đoạn ấu trùng tôm thẻ chân trắng, lột xác là một quá trình quan trọng đối với tôm, đặc biệt là ở giai đoạn ấu trùng. Vỏ kitin bao bọc cơ thể tôm rất cứng cáp, giúp bảo vệ nhưng lại hạn chế sự phát triển của tôm. Chính vì vậy, để có thể lớn lên, tôm phải lột bỏ lớp vỏ cũ và hình thành lớp vỏ mới lớn hơn.

Dưới đây là một số lý do chính giải thích vì sao ấu trùng tôm thẻ chân trắng phải lột xác nhiều lần:

• Tăng trưởng: Vỏ kitin không thể co giãn, nên khi cơ thể tôm lớn lên, vỏ cũ sẽ trở nên chật chội. Lột xác là cách duy nhất để tôm có thể tăng kích thước.
• Thay đổi hình dạng: Trong quá trình phát triển, ấu trùng tôm trải qua nhiều thay đổi về hình dạng. Lột xác giúp tôm thay đổi hình dạng để thích nghi với từng giai đoạn phát triển.
• Thay mới các mô: Khi lột xác, tôm không chỉ thay đổi vỏ mà còn thay mới một phần các mô bên trong cơ thể. Điều này giúp tôm loại bỏ các tế bào già và tái tạo các tế bào mới, đảm bảo cơ thể luôn khỏe mạnh.

Hiểu rõ các giai đoạn phát triển của ấu trùng tôm thẻ chân trắng, không chỉ giúp người nuôi tôm tối ưu hóa các điều kiện môi trường, chế độ dinh dưỡng mà còn nâng cao tỷ lệ sống và chất lượng tôm giống. Đây là nền tảng quan trọng cho một chu kỳ nuôi trồng thành công, góp phần đảm bảo hiệu quả kinh tế bền vững trong ngành thủy sản.