Ấu trùng tôm được ví như “hạt giống” cho những vụ nuôi tôm thành công. Tuy nhiên, trong quá trình ương nuôi, chúng thường phải đối mặt với nhiều thách thức, trong đó hiện tượng “dính chân” là một trong những vấn đề nan giải. Việc ấu trùng tôm bị dính chân không chỉ khiến ấu trùng tôm khó khăn trong việc di chuyển và bắt mồi mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn gây bệnh phát triển, gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho cả vụ nuôi. Vậy, nguyên nhân gây ra hiện tượng ấu trùng tôm bị dính chân là gì và làm thế nào để phòng tránh? Bà con nuôi tôm hãy cùng AQ tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Nguyên nhân ấu trùng tôm bị dính chân là gì?
- Ấu trùng Nauplius trước khi thả không được vệ sinh cẩn thận, dẫn đến việc bị bám dính bởi phân hoặc các chất dịch tồn tại trong bể đẻ và bể ấp.
- Nguồn nước đầu vào không được xử lý kỹ lưỡng, làm xuất hiện lớp màng nhầy nhớt trong nước, về lâu dài khiến ấu trùng tôm bị dính chân.
- Việc sử dụng tảo khô Spirulina quá sớm với liều lượng lớn khiến dư thừa tảo, tạo ra chất nhầy bám dính vào chân và phụ bộ của ấu trùng.
- Tảo tươi sử dụng trong bể ương không đạt chất lượng tiêu chuẩn.
- Thức ăn không rõ nguồn gốc hoặc kém chất lượng cũng là yếu tố làm phát sinh chất nhầy gây hại.
- Vỏ Artemia sau khi sử dụng có thể là nguồn phát sinh thêm chất nhầy nhớt.
- Quá trình thay nước và quản lý trong ương nuôi chưa tốt, khiến môi trường nước bị ô nhiễm do tảo, thức ăn thừa, hoặc phân. Sự ô nhiễm này làm ấu trùng tôm kết dính lại thành từng cụm, không thể bơi lội, không bắt được mồi và dần dẫn đến tử vong.
Cách điều trị khi ấu trùng tôm bị dính chân
Để cải thiện tình trạng ấu trùng tôm bị dính chân, cần giảm bớt lượng thức ăn, đặc biệt là tảo khô. Sử dụng các loại hóa chất như Cloramin với liều lượng 0,25 – 0,5 ppm, Triflan 0.05 ppm để loại bỏ các chất bẩn bám trên ấu trùng. Thực hiện thay nước từ 20 – 50%, đồng thời kết hợp với vi sinh để thúc đẩy quá trình phân hủy chất bẩn và tăng cường sự phát triển của vi sinh vật có lợi. Bổ sung các chất như EDTA với liều 10 – 30 ppm, Vitamin C và Vitamin tổng hợp (liều 1 ppm) để hỗ trợ giảm sốc cho ấu trùng trong suốt quá trình xử lý. Nếu môi trường nước quá ô nhiễm, xuất hiện các sợi bẩn, nên dùng vợt lưới để loại bỏ chúng khỏi bể ương một cách hiệu quả.
>>> Xem tiếp: Chế phẩm vi sinh Bio Bestit giúp tăng cường hệ miễn dịch cho tôm
Phòng ngừa hiện tượng ấu trùng tôm bị dính chân
Sau 30 – 32 giờ kể từ khi tôm đẻ, thu hoạch Nauplius từ bể đẻ và chuyển vào các thùng nhựa hoặc chậu có dung tích từ 20 – 100 lít. Sục khí nhẹ để ấu trùng được phân bố đều, sau đó tiến hành tắm ấu trùng bằng các hóa chất như KMnO4 (5 ppm), Iodine (5 ppm) trong khoảng 3 – 5 phút hoặc Formalin (100 – 200 ppm) trong 30 – 60 giây để khử trùng và loại bỏ các chất bẩn tích tụ trong quá trình ấp. Tiếp theo, rửa sạch ấu trùng Nauplius bằng nước sạch để loại bỏ hoàn toàn dư lượng hóa chất trước khi đưa vào bể ương.
Nước sử dụng trong bể ương cần được khử trùng kỹ lưỡng bằng ozon hoặc Chlorine (25 – 30ppm) trong thời gian 24 giờ. Sau đó, trung hòa lượng Chlorine dư bằng thiosulphate theo tỷ lệ 1:1. Kiểm tra hàm lượng Chlorine dư bằng bộ test chuyên dụng, đảm bảo nước cấp cho bể có hàm lượng Chlorine dư dưới 0,1 ppm. Nước biển khử trùng cần được lọc qua túi bông và bổ sung EDTA (10 ppm), sục khí ít nhất 24 giờ trước khi thả ấu trùng Nauplius vào bể ương.
Khi sử dụng tảo khô làm thức ăn, chỉ nên áp dụng khi ấu trùng đã phát triển đến giai đoạn Zoea 1, với lượng vừa đủ để tránh dư thừa. Tốt nhất là sử dụng tảo tươi trong giai đoạn Zoea, giúp ấu trùng dễ dàng bắt mồi và tránh gây ô nhiễm nước. Các loại tảo tươi, artemia và thức ăn công nghiệp cần được đảm bảo chất lượng, không sử dụng tảo già hoặc bị nhiễm tạp chất.
>>> Tham khảo: Lựa chọn thức ăn cho ấu trùng tôm đảm bảo con giống khỏe mạnh
Để ngăn ngừa hiện tượng ấu trùng tôm bị dính chân, cần duy trì môi trường bể ương ổn định. Thực hiện vệ sinh định kỳ bằng cách xi phông đáy và thay nước, đồng thời bổ sung các loại vi sinh có lợi để phân hủy thức ăn dư thừa và chất thải hiệu quả.
Tóm lại, hiện tượng ấu trùng tôm bị dính chân là một vấn đề nan giải trong quá trình ương nuôi tôm giống. Tuy nhiên, bằng việc hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp phòng trị kịp thời như kiểm soát chất lượng nước, điều chỉnh lượng thức ăn, sử dụng chế phẩm sinh học, người nuôi có thể giảm thiểu đáng kể tình trạng này. Đồng thời, việc nghiên cứu sâu hơn về các loại vi sinh vật gây bệnh và tìm ra những giải pháp sinh học hiệu quả hơn là một hướng đi cần thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành nuôi tôm.